สื่อไทยและสื่อโลกกำลังปรับตัวครั้งใหญ่หลังจากมีบริการของเอไอมาให้บริการ ในต่างประเทศเราได้เห็นการสร้างภาพเคลื่อนไหวย้อนเวลากลับไปในประวัติศาสตร์ ในไทยเรายังอยู่ในขั้นให้เอไอสร้างภาพนิ่งและใส่เสียงเอไอเพื่อนำเสนอข่าวสารที่สื่อต้องการ สื่อกำลังใช้เอไอมากขึ้น พวกเราจะใช้สมองทบทวนมันดูอีกทีหรือไม่
เชื่อว่าภายในปีนี้ เราจะได้เห็นคลิปในยูทูปมากมาย ที่เป็นคลิปย้อนประวัติศาสตร์ เราได้เห็นคลิปของเมืองปอมเปอีก่อนภูเขาไประเบิด คลิปของยุโรปในช่วงโรคระบาด คลิปตลาดน้ำในช่วงอยุธยา คลิปสงครามประสาทตาเมือนธมที่ไทยรบกับเขมร ฯลฯ คลิปแบบนี้จะวนเข้ามาให้เราได้ตั้งคำถามว่า เอไอมันฉลาดขนาดสร้างภาพเหมือนจริงแบบไม่บิดเบือนประวัติศาสตร์ได้จริงหรือ
ขณะนี้ในเมืองนอกเริ่มกลายเป็นกระแสในการวิพากษ์วิจารณ์การบิดเบือนกันแล้ว แน่นอนการเจ็นภาพของเอไอมันก็ขึ้นอยู่กับผู้ใช้ที่ใส่ข้อมูลลงไป หากผู้ใช้ไม่ได้ศึกษาประวัติศาสตร์ที่ดีเพียงพอ โอกาสที่จะมีการหลุด ก็มีโอกาสสูง ขณะเดียวกันต้องยอมรับเอไอนั้นอยู่ในช่วงเริ่มต้น มันยังต้องการการเรียนรู้ค่อนข้างสูง มันยังไม่ฉลาดเพียงพอ
ตัวอย่างก็เป็นรูปที่ลงในเนื้อหานี่แหละ ทางกองบรรณาธิการทดลองให้เอไอเจ็นภาพประวัติศาสตร์ไทยในมุมต่างๆ แต่มันก็ดันใส่ธงชาติไทยในยุคสมัยใหม่มาให้ทุกรูป ซึ่งตามความจริงแล้วธงชาตินี้ไม่มีทางเกิดขึ้นในยุคนั้น แม้จะให้คำแนะนำกับเอไอไปแล้ว และเอไอก็เรียนรู้แล้วว่าอย่าใส่ธงชาติลงไป แต่เมื่อเจ็นรูปออกมา รูปก็ยังมีธงชาติอยู่เสมอ นั่นหมายความว่า กระบวนการเรียนรู้ของเอไอก็ยังไม่สามารถปรับปรุงได้ง่าย แม้จะมีความเห็นของผู้ใช้ก็ตาม ดังนั้นคลิปย้อนอดีตในช่วงนี้ก็ต้องเจอกับกระแสเรื่อง บิดเบือนประวัติศาสตร์ ไปตามธรรมเนียม ใครที่คิดจะหาเงินเรื่องนี้ก็ระวังทัวร์ลงกันให้ดี
แน่นอน คลิปพวกนี้นักวิชาการทั้งหลายอาจไม่ถูกใจ แต่อาจมีกลุ่มวัยรุ่นที่ชื่นชอบ โดยไม่สนข้อเท็จจริงและไม่ตั้งคำถามกลับมัน สุดท้ายนำไปสู่การเข้าใจผิดทางประวัติศาสตร์ เหมือนกับที่ประเทศเพื่อนบ้านร่ำเรียนเรื่องบิดเบือนจนออกมาเคลมทุกอย่างของไทย ซึ่งการสร้างความเข้าใจในช่วงนี้อาจฝังหัวให้กับกลุ่มคนรุ่นนี้ติดตัวแบบรุ่นสู่รุ่นได้
แม้ว่าจะมีข้อกังวลเกี่ยวกับความแม่นยำ แต่ก็ยอมรับว่า วิดีโอเหล่านี้สามารถเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์สำหรับการสร้างความสนใจในประวัติศาสตร์ ซึ่งหากสร้างขึ้นอย่างถูกต้องและได้รับการตรวจสอบจากผู้เชี่ยวชาญ วิดีโอ AI สามารถเป็นสื่อการสอนที่ยอดเยี่ยมในการทำให้ประวัติศาสตร์เข้าถึงคนรุ่นใหม่ได้เลย
นักประวัติศาสตร์ทุกคนที่พูดคุยกับเราต่างเห็นพ้องกันว่า ผู้ชมควรมีทักษะในการคิดวิเคราะห์และตรวจสอบแหล่งข้อมูลของวิดีโอ AI เหล่านี้ คำแนะนำคือ เราต้องมีการศึกษาเกี่ยวกับการใช้ AI ในประวัติศาสตร์ และส่งเสริมให้คนตรวจสอบข้อเท็จจริงก่อนเชื่อให้ได้
สุดท้าย วิดีโอประวัติศาสตร์ที่สร้างโดย AI อาจเป็นทั้งโอกาสและความเสี่ยงต่อการศึกษาประวัติศาสตร์ไทย ขึ้นอยู่กับว่าเราจะใช้เทคโนโลยีนี้อย่างไร และจะมีมาตรการในการตรวจสอบความถูกต้องมากน้อยแค่ไหน เพราะเราคงจะหนีไม่พ้นยุคของเอไอที่กำลังสร้างภาพประวัติศาสตร์ขึ้นมาจริงๆ